Ποιό είναι το κριτήριο με βάση το οποίο παίρνουμε τις αποφάσεις για να πουλήσουμε ή να διακρατήσουμε τις μετοχικές μας θέσεις;
Εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε τις αιφνίδιες πτωτικές φάσεις της αγοράς, με τον ίδιο τρόπο που τις αντιμετωπίζουμε στα τελευταία 6 χρόνια.
Εξετάζουμε το περιβάλλον των διεθνών αγορών. Συνήθως (και αυτό συμβαίνει στην παρούσα φάση) ο βαθμός συσχέτισης και συνδιακύμανσης μεταξύ των (δυτικών) αγορών, είναι υψηλός.
Εξετάζουμε εάν υπάρχουν συγκεκριμένα γεγονότα, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό που να δικαιολογούν την πτώση της αγοράς. Τα γεγονότα αυτά τα ονομάζουμε “κύρια” γεγονότα.
Εάν επισημάνουμε τέτοια γεγονότα, προσπαθούμε να τα αξιολογήσουμε. Συχνά, όπως συνέβη πέρυσι στα τέλη Ιουλίου, το σύνολο των διεθνών αγορών εισήλθε σε μια φάση διόρθωσης (αλλού μέτριας και αλλού περισσότερο “βαθιάς”) χωρίς να υπάρχει κάποιος ορατός λόγος, πέραν του ότι είχε υπάρξει μια “υπερθέρμανση” των αγορών.
(Κύριο γεγονός - Επεισόδιο - Θόρυβος. Τί είναι και τί σημαίνουν για τις αγορές; - Δείτε εδώ).
Εάν επισημάνουμε κάποια γεγονότα που, εκ πρώτης όψεως, δικαιολογούν την πτώση της χρηματιστηριακής αγοράς (ή των χρηματιστηριακών αγορών, εφ’ όσον η πτώση είναι διεθνής) προσπαθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα “εάν τα γεγονότα αυτά μπορούν να μεταβάλλουν τη μακροχρόνια τάση της αγοράς” (πολύ περισσότερο δε, όταν πρόκειται για μία “δομική” μακροχρόνια ανοδική φάση, όπως κατά την άποψή μας, είναι αυτή που διανύουμε σήμερα.
(Τί είναι μία μακροχρόνια δομική φάση της αγοράς; Δείτε εδώ)
Στη συνέχεια, εξετάζουμε τα σήματα του “απόλυτου συστήματος συναλλαγών”.
Αν τα γεγονότα που επισημάναμε, είναι τέτοια που -κατά την άποψή μας- μπορούν να μεταβάλουν τη μακροπρόθεσμη τάση της αγοράς, τότε προχωρούμε σε ρευστοποιήσεις, όταν (και εφόσον) η καμπύλη του Γενικού Δείκτη διασπάσει πτωτικά την καμπύλη του Κινητού Μέσου Όρου 200 ημερών και παράλληλα καταγραφεί νέο χαμηλό κλείσιμο 20 ημερών του Γενικού Δείκτη (παραλλαγή του “Υψηλού - Χαμηλού 20 ημερών”).
Στα 6 τελευταία χρόνια που λειτουργούμε δημόσια το “απόλυτο σύστημα συναλλαγών”, τέτοια περίπτωση σημειώθηκε σε δύο περιπτώσεις: α) κατά την εκδήλωση της πανδημίας του Covid 19, στις 26 Φεβρουαρίου 2020) και β) κατά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία (24 Φεβρουαρίου 2022).
Σημειώνουμε ότι, οι περιπτώσεις “κύριων” γεγονότων που μπορούν να μεταβάλουν τη μακροχρόνια φάση και τάση της αγοράς, είναι πολύ σπάνιες. Αντίθετα, υπήρξαν πολλές περιπτώσεις που ο Γενικός Δείκτης υποχώρησε κατά 5% ή και κατά 10% και στη συνέχεια “γύρισε” ανοδικά και πέτυχε νέα ρεκόρ πολλών ετών.
Εάν δεν επισημαίνουμε κάποια “κύρια” γεγονότα, τότε πάλι ακολουθούμε τα σήματα του “απόλυτου συστήματος”, όμως, ρευστοποιούμε τις θέσεις μας, μόλις υπάρξει σήμα πώλησης από την παραλλαγή του “εξομαλυντή 3 ημερών”. Η εκδήλωση σημάτων από τον “εξομαλυντή”, συνήθως καθυστερεί σε σχέση με την παραλλαγή του “Υψηλού - Χαμηλού 20 ημερών).
Αυτή ήταν η στρατηγική που ακολουθήσαμε στην πτώση που ξεκίνησε πέρυσι, στις 29/7/2024, η οποία αποδείχθηκε επιτυχής, αφού δεν υπήρξε κάποιο “κύριο” γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στην αγορά και αλλαγή της μακροπρόθεσμης τάσης.
Γιατί ακολουθούμε αυτή τη στρατηγική;
Για πολλούς λόγους:
α) Επειδή το διαρκές άγχος για το πότε θα “γυρίσει” η αγορά προς τα κάτω, ώστε να σπεύσουμε να πουλήσουμε, με την (συχνά φρούδα) ελπίδα ότι θα μπορέσουμε να αγοράσουμε πιο χαμηλά, φθείρει την ψυχολογία μας και μας οδηγεί σε λάθη. Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι, όσο βρισκόμαστε σε μια δομικά μακροχρόνια ανοδική φάση, η αγορά θα κάνει μεν διορθώσεις, όμως δε θα αλλάξει τάση, πριν ολοκληρώσει τη φάση του “οργασμού”, η οποία διακρίνεται από έντονη και παράλογη ανοδικότητα.
β) Επειδή δε μπορούμε να αντιπαρατεθούμε με τους επαγγελματίες της αγοράς, οι οποίοι βρίσκονται διαρκώς πάνω από κάποια οθόνη και είναι εθισμένοι σε γρήγορες κινήσεις, άσχετα του αν κερδίζουν ή αν χάνουν (για το μέσο ιδιώτη επενδυτή, είναι πολύ δύσκολο να πουλήσει μια μετοχή στην οποία χάνει - αυτό είναι λάθος, αλλά δύσκολα μπορεί κάποιος να αλλάξει νοοτροπία).
γ) Επειδή δε θέλουμε να κατακυριεύσει το Χρηματιστήριο ολόκληρη τη ζωή μας. Θέλουμε να κερδίσουμε, όμως όχι με κόστος την ψυχική μας υγεία, τα προβλήματα στη δουλειά μας και τις σχέσεις μας με άλλους. Για το λόγο αυτό, ακολουθούμε ένα σύστημα που, επί δεκαετίες έχει αποδειχθεί ορθό και πετυχημένο (όχι ότι δεν κάνει λάθη, αλλά αυτά είναι λίγα και χωρίς μεγάλο κόστος ή ανήκεστο βλάβη) και πραγματοποιούμε λίγες κινήσεις.
Προς το παρόν, παρά την κατά 5% πτώση του Γενικού Δείκτη από το πρόσφατο υψηλό των 1.502 μονάδων, δε διακρίνουμε, ούτε στην Ελλάδα, ούτε στο εξωτερικό, κάποιο “κύριο” αρνητικό γεγονός (ή απειλή) που θα μπορούσε να μεταβάλλει τη μακροχρόνια τάση της δικής μας αγοράς, αλλά και των διεθνών αγορών.
(Να υπενθυμίσουμε ότι, μόλις χθες, ο αμερικανικός δείκτης Nasdaq κατέγραψε νέο ανώτερο ιστορικό ρεκόρ, ενώ το ίδιο έκανε και ο δείκτης της Νορβηγίας, ΟΒΧ).
Συνιστούμε ένθερμα, να διαβάσετε το βιβλίο “Το απόλυτο σύστημα συναλλαγών - Ο κινητός μέσος όρος 200 ημερών”. Ακόμη και αν αποφασίσετε να μην ακολουθήσετε το σύστημα αυτό, οι γνώσεις που θα αποκτήσετε είναι πολύτιμες. Δείτε προεπισκόπηση του βιβλίου, εδώ.
Θα επανέλθουμε γύρω στις 7:30 με σύντομο σχόλιο για τη σημερινή συνεδρίαση.

- Σχέσεις P/E διεθνών αγορών και δεικτών (Ενημέρωση 19/6/2025)
- Και αν ο Γενικός Δείκτης ξεπεράσει τις 2000 μονάδες, τί μπορεί να γίνει στη συνέχεια;
- Η μεγάλη απόκλιση μεταξύ των αμερικανικών και των ευρωπαϊκών χρηματιστηριακών δεικτών
- Η ταχύτατη τεχνολογική πρόοδος της Κίνας, προκαλεί σοβαρότατες γεωπολιτικές εξελίξεις και βαθιά ανησυχία στις αγορές
- Τα αποτελέσματα 9μήνου 2024 - Στατιστικά - Σχόλια
- Στο 8,3 η σχέση Ρ/Ε της αγοράς και στο 3,8 % η μερισματική απόδοση (στοιχεία 20/11/2024).
- Η σημασία του Προέδρου των ΗΠΑ για τις χρηματιστηριακές αγορές - Η απόδοση του Dow Jones, κατά τη θητεία κάθε Προέδρου (1900 έως σήμερα)
Σχολιάστε το άρθρο