Η σημασία του Προέδρου των ΗΠΑ για τις χρηματιστηριακές αγορές - Η απόδοση του Dow Jones, κατά τη θητεία κάθε Προέδρου (1900 έως σήμερα)

Παίζει ρόλο το όνομα του Προέδρου των ΗΠΑ, ή το κόμμα από το οποίο προέρχεται, στην απόδοση των αμερικανικών μετοχών και χρηματιστηριακών δεικτών;

Πολλοί θα απαντήσουν ότι, παίζει.

Όμως, μελετώντας τη χρηματιστηριακή ιστορία, αλλά και έχοντας μερικές -έστω βασικές- χρηματιστηριακές γνώσεις, κάποιος θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, η πορεία των χρηματιστηριακών αγορών, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και σε όλο το κόσμο, εξαρτάται από: α) το επίπεδο των επιτοκίων, β) τη φάση και την πορεία της διεθνούς οικονομίας, γ) τη φάση και την πορεία της εθνικής οικονομίας και δ) την πορεία και τα επιτυγχανόμενα κέρδη των εισηγμένων εταιριών.

Εν όψει των σημερινών εκλογών στις ΗΠΑ και της συζήτησης που γίνεται για το ποιός υποψήφιος (μεταξύ της Κάμαλα Χάρις και του Ντόναλντ Τραμπ) θα ήταν πιο ευνοϊκός για τις χρηματιστηριακές αγορές, καταρτήσαμε έναν πίνακα, με την απόδοση που πέτυχε ο κάθε αμερικανός Πρόεδρος, κατά τη διάρκεια της θητείας του, για την περίοδο από το 1901 (από τον 26ο Πρόεδρο των ΗΠΑ, Theodore Roosevelt) μέχρι και σήμερα (τον 46ο Πρόεδρο, Joe Biden).

Δείτε τον πίνακα εδώ.

Ο πίνακας αυτός έρχεται να καταρρίψει μερικές από τις δοξασίες που έχουν αναπτυχθεί γύρω απ’ αυτό το θέμα.

Η ιστορία έχει δείξει ότι, οι Ρεπουμπλικάνοι πρόεδροι, δεν είναι πιο ευνοϊκοί (για τις χρηματιστηριακές αγορές) σε σχέση με τους Δημοκρατικούς. Τη μεγαλύτερη απόδοση σε μία θητεία, πέτυχε ο (δημοκρατικός) Franklin D. Roosevelt (με +233,9%) στην πρώτη του θητεία, από το 1932 μέχρι το 1936. Τη δεύτερη καλύτερη επίδοση πέτυχε ο (ρεπουμπλικάνος) Calvin Coolidge, στην περίοδο 1925-1929. Την τρίτη καλύτερη πέτυχε ο (δημοκρατικός) Bill Clinton, στην περίοδο 1993-1997.

Τη χειρότερη απόδοση σε μία θητεία, πέτυχε ο Herbert Hoover (ρεπουμπλικάνος), ο οποίος ήταν Πρόεδρος κατά την περίοδο 1929-1933, διάστημα κατά το οποίο συνέβη η μεγάλη χρηματιστηριακή και οικονομική κρίση, με τον δείκτη Dow Jones, να υποχωρεί κατά 81,5%.

Η δεύτερη χειρότερη απόδοση ήταν του ρεπουμπλικάνου Richard Nixon (1973 μέχρι την παραίτησή του την 9/8/1974), με -24,3%. Η τρίτη χειρότερη πτώση σημειώθηκε κατά την δεύτερη θητεία του ρεπουμπλικάνου Προέδρου (George W. Bush), κατά τα έτη 2005-2009.

Αντιλαμβανόμαστε ότι, πέραν από τις οποιεσδήποτε πολιτικές του οποιουδήποτε προέδρου, παίζουν ρόλο, η φάση που βρισκόταν η αγορά όταν ένας πρόεδρος κυβερνούσε, σε ποιά φάση ήταν η αγορά πριν απ’ αυτόν, αλλά και ποιό ήταν το περιβάλλον στην παγκόσμια και την εγχώρια οικονομία. Δηλαδή, η απόδοση που επιτεύχθηκε επί προεδρίας του Franklin Roosevelt, είναι τόσο υψηλή, τόσο λόγω της πολιτικής του New Deal που εφάρμοσε, αλλά και λόγω του ότι ο Dow Jones, τα προηγούμενα χρόνια είχε υποστει τεράστιες ζημιές. Άλλωστε, η επίδοση του ιδίου Προέδρου, στην επόμενη θητεία του (1937-1941) ήταν πτωτική κατά -30,5%.

Πάλι με την ίδια λογική, η αρνητικότατη επίδοση του προκατόχου του Franklin Roosevelt, του Herbert Hoover (1929-1933 με -81,5%), ήταν ιδιαίτερα αρνητική, τόσο λόγω καταστροφικών πολιτικών που εφάρμοσε, αλλά και λόγω της τεράστιας ανόδου που είχε προηγηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920.

Αντίστοιχα γεγονότα και καταστάσεις, δικαιολογούν τμήμα των θετικών ή των αρνητικών επιδόσεων άλλων προέδρων. Συνεπώς, δεν είναι μόνον η προσωπικότητα, η ικανότητα και η πολιτική ενός Προέδρου, που επιδρά στην πορεία των μετοχών και των χρηματιστηριακών δεικτών.

Η λαϊκή δοξασία αναφέρει ότι ο κ. Donald Trump, ως πρόεδρος, υπήρξε θετικός για τις μετοχές. Όντως, εφήρμοσε μερικές θετικές για την επιχειρηματικότητα πολιτικές και κατά τη διάρκεια της θητείας του (2017 έως 2021), η απόδοση του Dow Jones ήταν +57,3%. Όμως, κατατάσσεται ως η 8η καλύτερη απόδοση, κατά τη διάρκεια μιας προεδρικής θητείας κατά το διάστημα 1900 έως 2024.

Από την άλλη πλευρά, σωρεία οικονομικών αναλυτών και έγκριτων οικονομολόγων, υποστηρίζουν ότι, η εφαρμογή μερικών από τις πολιτικές που, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, αναφέρει ο κ. Trump (όπως για παράδειγμα η επιβολή δασμών σε κάθε εισαγωγή στις ΗΠΑ), μπορούν να προκαλέσουν αναστάτωση στο διεθνές εμπόριο και στις οικονομικές σχέσεις, πτώση των εξαγωγών και του ΑΕΠ μίας σειράς χωρών, αύξηση του πληθωρισμού και των επιτοκίων, στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν σε μία διεθνή ύφεση και μία τεράστια αναστάτωση στις χρηματοοικονομικές αγορές.

Συμπερασματικά, η σημασία του Προέδρου των ΗΠΑ, στη λειτουργία του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος, είναι μεν σημαντική -όπως σημαντική είναι και η σημασία πολλών ακόμη αρχηγών κυβερνήσεων μεγάλων και ισχυρά οικονομικών χωρών- όμως, δεν είναι ούτε καταλυτική, αλλά ούτε και η κυριότερη. Οι επενδυτές, εστιάζουν την προσοχή τους, κατά κύριο λόγο στο επίπεδο των επιτοκίων, στην πορεία της διεθνούς και της εγχώριας οικονομίας και στα θεμελιώδη μεγέθη και τις εξελίξεις των εισηγμένων εταιριών.

Γιάννης Σιάτρας