Η ταχύτατη τεχνολογική πρόοδος της Κίνας, προκαλεί σοβαρότατες γεωπολιτικές εξελίξεις και βαθιά ανησυχία στις αγορές

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, είχαν “πλημμυρίσει” από κινέζους φοιτητές. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς φοιτούσαν σε πολυτεχνικές, βιολογικές και ιατρικές σχολές, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία βρισκόταν εκεί, με υποτροφίες από τη κυβέρνηση της Κίνας.

Αυτό, συνεχίστηκε για πολλά ακόμη χρόνια και μόλις πρόσφατα, η τάση αυτή ανακόπηκε.

Ήδη από τα πρώτα χρόνια της πολιτικής και της οικονομικής της επανάστασης, η Κίνα έβλεπε μακριά. Και προετοιμαζόταν.

Μέσα στο Σαββατοκύριακο, οι κύριοι ειδησεογραφικοί οργανισμοί των ΗΠΑ αναφέρθηκαν σε ένα μεγάλο επίτευγμα μιας -μέχρι σήμερα άγνωστης- κινεζικής εταιρίας, με το όνομα DeepSeek. Στην ουσία, πρόκειται για μία νεοφυή (startup) εταιρία που εξειδικεύτηκε στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης (Α.Ι.), η οποία, πριν από μερικές εβδομάδες ανακοίνωσε ότι δημιούργησε ένα σύστημα AI που ανταγωνίζεται τα κορυφαία μοντέλα της OpenAI και της Google, χρησιμοποιώντας μόνο 6 εκατομμύρια δολάρια σε υπολογιστική ισχύ, ποσό που είναι μόλις το 10% της δαπάνης μιας αμερικανικής εταιρίας, για παρόμοια τεχνολογία.

Παράλληλα, αποδείχτηκε ότι, για την παραγωγή υψηλής τεχνολογίας στον τομέα του ΑΙ, δεν ήταν απαραίτητα τα πανάκριβα τσιπς της NVIDIA, τα οποία είχαν οδηγήσει την κεφαλαιοποίηση της συγκεκριμένης εταιρίας στο θηριώδες ύψος των € 3,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (δηλαδή, το ΑΕΠ της Ελλάδας για διάστημα 15-16 ετών). Δείτε εδώ.

Το πρωί, όταν αναζητούσαμε τις “μικρές” ειδήσεις που καθημερινά συγκεντρώνουμε για τη στήλη “χρηματιστηριακές επισημάνσεις” (δείτε εδώ), κάπου είδαμε ένα  μικρό σχόλιο για την εξέλιξη αυτή και το μεταφέραμε στο site μας (δείτε εδώ).

Ήδη από εκείνη τη στιγμή νιώθαμε ότι, πρόκειται για μία συγκλονιστική -και κατά την άποψή μας αναμενόμενη- είδηση, η οποία θα μείνει στην ιστορία και θα σημάνει μια μεγάλη παγκόσμια οικονομική και γεωπολιτική μεταβολή: Η Κίνα, έχει φτάσει -και ίσως έχει ξεπεράσει- τις ΗΠΑ στον τεχνολογικό τομέα. Οι επιστήμονες που σπούδαζαν πριν από μερικές δεκαετίες στα κυριότερα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, έκαναν τη δουλειά τους και έφεραν την Κίνα, από μία αγροτική χώρα, σε μία από τις πρώτες -αν όχι την πρώτη- θέση στον τεχνολογικό τομέα, σε όλο το κόσμο.

Η είδηση για το επίτευγμα της DeepSeek, από νωρίς το πρωί, οδήγησε τα αμερικανικά παράγωγα σε μεγάλη πτώση (τα παράγωγα του δείκτη Nasdaq έφτασαν να χάνουν περισσότερο από -4,0% πριν από το άνοιγμα της αμερικανικής αγοράς, ενώ η πτώση της Nvidia ξεπέρασε το 12% (εξαέρωση περισσότερων από 350 δισεκατομμύρια δολάρια από την κεφαλαιοποίησή της, ή περισσότερο από 1,5 ΑΕΠ της Ελλάδας, μέσα σε λίγες ώρες), κάτι που προκάλεσε φόβους στις υπόλοιπες διεθνείς αγορές κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τα σημάδια της απώλειας της πρωτοκαθεδρίας και της ηγεμονίας των ΗΠΑ, είναι πλέον πολλά -ήταν αναμενόμενα, όμως τώρα που γίνονται εμφανή προκαλούν αμηχανία. Και δεν είναι βέβαιο ότι η “σκληρή” πολιτική του κ. Τραμπ θα μπορούσε να ανακόψει την πτώση και τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις οι οποίες έχουν δρομολογηθεί εδώ και πολλά χρόνια. Οι μεταβολές θα γίνουν σιγά σιγά μέσα στη διάσταση του χρόνου, όμως τα σημάδια τους θα είναι εύκολα ορατά -όπως συνέβη σήμερα- και θα αυξάνουν την αβεβαιότητα στις κυβερνήσεις, στους πληθυσμούς και στις αγορές.

Μία άλλη είδηση -μάλλον πέρασε στα “ψιλά”- πριν από μερικές μέρες (στις 14/1/2025), ήταν αυτή για την παραγωγή μικροεπεξεργαστών της TSMC στις ΗΠΑ (δείτε εδώ). Γιατί μας ενδιαφέρει η είδηση αυτή; Επειδή σαφέστατα έχει γεωπολιτικές προεκτάσεις, θετικές κατά την άποψή μας. Η ταϊβανέζικη εταιρία παραγωγής μικροεπεξεργαστών TSMC, κατέχει μια μοναδική τεχνολογία για την παραγωγή μικροεπεξεργαστών, με χρήση της τεχνολογίας των τεσσάρων νανομέτρων, οι οποίοι είναι απαραίτητη για την κατασκευή συγκεκριμένων υπολογιστών.
Κατά την άποψή μας, αυτός ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους για την τόσο ισχυρή υπεράσπιση της Ταϊβάν από τις ΗΠΑ, απέναντι στην κινεζική απειλή. Η τεχνολογία αυτή, αφενός δεν έπρεπε να φτάσει σε κινέζικα χέρια και αφετέρου, οι ΗΠΑ δε θα έπρεπε να χάσουν την πηγή προμήθειας αυτού του είδους μικροεπεξεργαστών.
Τώρα που η συγκεκριμένη τεχνολογία αποκτήθηκε από τις ΗΠΑ, εκτιμούμε ότι τα πράγματα θα αλλάξουν και η Κίνα πιθανότατα θα ετοιμαστεί να υλοποιήσει το στόχο της για το “αλύτρωτο” νησί της (όπως αυτή ισχυρίζεται), ενώ οι ΗΠΑ, θα αποδεχτούν πιο εύκολα τις εξελίξεις, χωρίς να διακινδυνεύσουν μία μεγάλη σύγκρουση με την ανερχόμενη υπερδύναμη.

Ο κόσμος μας αλλάζει, ίσως με μεγαλύτερη ταχύτητα από κάθε άλλη φορά. Η επιστροφή του κ. Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ίσως λειτουργήσει ως καταλύτης για την επιτάχυνση των εξελίξεων. Είναι άγνωστο αν θα κατορθώσει να μεταβάλει τις μακροχρόνιες τάσεις -πιθανότατα δε θα μπορέσει- όμως, θα βιώσουμε μια σειρά από ανατροπές και συγκρούσεις, οι οποίες θα αυξήσουν τη νευρικότητα στις αγορές. Μέρες όπως η σημερινή, θα δούμε αρκετές στο μέλλον -άσχετα εάν αυτές δε θα μπορέσουν να ανακόψουν την εξέλιξη της τεχνολογίας, της διεθνούς οικονομίας και των χρηματοοικονομικών αγορών.

Λέγεται ότι, μια “δημοφιλής” κατάρα των κινέζων λέει ότι: “την κατάρα μου να έχεις, να ζήσεις σε ενδιαφέροντες καιρούς”. Και οι καιροί που ζούμε είναι μοναδικοί και εξαιρετικά ενδιαφέροντες.

Χρειάζεται σύνεση, αυτοσυγκράτηση και προσοχή.