Η παγκόσμια ναυτιλία στο κρίσιμο σταυροδρόμι

Σε ένα κλίμα έντασης και γεωπολιτικής αβεβαιότητας, οι διαπραγματεύσεις για την επιβολή παγκόσμιου φόρου άνθρακα στον ναυτιλιακό κλάδο εντός του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) έχουν λάβει μια δραματική τροπή.

Η αιφνιδιαστική αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τις συνομιλίες της Επιτροπής Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC 83), συνοδευόμενη από απειλές για οικονομικά αντίποινα προς τα μέλη που στηρίζουν την πρόταση φορολόγησης, δημιούργησε ρήγμα στη μέχρι πρότινος εύθραυστη διεθνή συναίνεση.

Λίγες ώρες μετά, έξι από τους μεγαλύτερους Έλληνες εφοπλιστές – με επικεφαλής τον Όμιλο Αγγελικούση – προχώρησαν σε κοινή παρέμβαση, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο τεράστιων οικονομικών επιβαρύνσεων και για ένα μεταρρυθμιστικό πλαίσιο που, όπως υποστηρίζουν, βασίζεται σε τεχνολογικά άγνωστες λύσεις και μη ρεαλιστικές παραδοχές.

"Πιστεύουμε ότι η πρόσφατη απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από το MEPC 83 υπογραμμίζει τις προκλήσεις της προώθησης άγνωστων και μη δοκιμασμένων εναλλακτικών λύσεων, ενώ παράλληλα απαιτούνται τεράστια ποσά, της τάξεως των 100 δισ. δολαρίων ή και περισσότερων ετησίως", δήλωσε η Διευθύνουσα Σύμβουλος του Ομίλου, Μαρία Αγγελικούση, στο TradeWinds. "Λαμβάνοντας υπόψη τον τρέχοντα σοβαρό εμπορικό πόλεμο, αυτή είναι μια ατυχής στιγμή για να διεξάγονται αυτές οι διαπραγματεύσεις."

Η πρωτοβουλία της Αγγελικούση στηρίχθηκε από ισχυρές ναυτιλιακές παρουσίες όπως η GasLog του Πέτρου Λιβάνου, η Latsco της οικογένειας Λάτση, η Thenamaris του Μαρτίνου, η Dynacom του Γιώργου Προκοπίου, η TMS του Γιώργου Οικονόμου και η Alpha Gas της Άννας Αγγελικούση-Κανελλάκη.

Στη δήλωσή τους, οι εταιρείες υπογράμμισαν την ανάγκη για ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα αποσκοπεί στην επίτευξη της απανθρακοποίησης με "ρεαλισμό, δικαιοσύνη και οικονομική αποτελεσματικότητα”.

Η Αγγελικούση σημείωσε: "Υποστηρίζουμε έναν μηχανισμό που θα είναι δίκαιος και ισορροπημένος σε όλους τους τομείς της ναυτιλίας, επικεντρωμένος στην επίτευξη στόχων με τον ασφαλέστερο και πιο αποτελεσματικό τρόπο, χωρίς να συγκεντρώνονται κεφάλαια πέραν του απαιτούμενου."

Στο τραπέζι του IMO βρίσκονται αυτή τη στιγμή τρία σενάρια: ένας υψηλός φόρος άνθρακα, ένας χαμηλότερος φόρος και ένα πιο σύνθετο σύστημα εμπορίας πιστώσεων. Το επίμαχο σύστημα SU/RU με κόστος από $50 έως $600 ανά τόνο CO2 ισοδύναμου, έχει χαρακτηριστεί από τους Έλληνες εφοπλιστές ως "υπερβολικό", με σοβαρές επιπτώσεις για τα κόστη καυσίμων.

"Αυτό μεταφράζεται σε διπλασιασμό του κόστους καυσίμων μέχρι το 2030 ή και τετραπλασιασμό μέχρι το 2040", προειδοποιούν οι Έλληνες, εκτιμώντας ότι τα συνολικά κεφάλαια που θα αντλήσει το σύστημα θα υπερβούν τα $100 δισ. ετησίως – ποσό πολλαπλάσιο από τις πραγματικές ανάγκες.

Παράλληλα, η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών έχει ζητήσει με σαφήνεια έναν "ρεαλιστικό, παγκόσμιο μηχανισμό" που θα λαμβάνει υπόψη τις ανισότητες μεταξύ διαφορετικών γεωγραφικών περιοχών και στόλων.

Η πρόεδρος της Ε.Ε.Ε., Μελίνα Τραυλού, έχει υποστηρίξει ότι η ναυτιλία χρειάζεται λύσεις "συνολικές, εφαρμόσιμες και περιβαλλοντικά αποτελεσματικές, χωρίς να δημιουργούν ανεφάρμοστους περιορισμούς για τους πλοιοκτήτες και τις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες."

Η συζήτηση φέρνει στο φως την ευρύτερη γεωπολιτική διαμάχη για την πράσινη μετάβαση στη ναυτιλία: από τη μία, κράτη και περιβαλλοντικές οργανώσεις που επιθυμούν γρήγορες και φιλόδοξες αλλαγές· από την άλλη, οι παραδοσιακές ναυτιλιακές δυνάμεις, όπως η Ελλάδα, που επιμένουν σε μία προοδευτική μετάβαση βασισμένη σε εφικτές τεχνολογικές και εμπορικές παραμέτρους.

Σε αυτό το πλαίσιο, η αποχώρηση των ΗΠΑ φέρνει περαιτέρω αβεβαιότητα.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι χωρίς τη συμμετοχή της Ουάσινγκτον – που αντιπροσωπεύει περίπου το 11% της παγκόσμιας ναυτιλιακής δραστηριότητας – οποιαδήποτε παγκόσμια συμφωνία ενδέχεται να χάσει την αποτελεσματικότητά της και να οδηγήσει σε ένα πολυδιάσπαρτο ρυθμιστικό τοπίο.

Η ναυτιλιακή κοινότητα βρίσκεται έτσι μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι: Η αναζήτηση κοινής λύσης σκοντάφτει σε πολιτικά συμφέροντα, τεχνολογικές ασάφειες και φόβους για υπερβολικά βάρη. Μέχρι την επόμενη συνεδρίαση του IMO, οι ισορροπίες μένουν εύθραυστες – και το μέλλον του παγκόσμιου καυσίμου, ανοιχτό.

Πηγή: capital.gr